In het oor van de hond en de kat leven meerdere micro-organismen naast elkaar. Dit zijn naast de normale bacteriën die op de huid van alle levende wezens leven, gisten en ook wel schimmels. Normaal gesproken leven deze in een nauw evenwicht en zijn er geen problemen.
Bij oorontsteking is dit evenwicht evenwel verstoord. Eén of meer van deze micro-organismen heeft de overhand gekregen en is gaan woekeren. De verstoring van het evenwicht kan onder andere optreden na een oormijt infectie. Dit zien we vooral bij jonge dieren. Door de verstoring van het evenwicht produceert het dier meer oorsmeer. Dit is nu weer een prachtige voedingsbodem voor micro-organismen. Zij kunnen nu het gehele oor gaan overwoekeren en er is sprake van een infectie die gepaard gaat met een ontsteking. Aanvankelijk is alleen het buitenoor (= de uitwendige gehoorgang) aangetast, maar het kan leiden tot middenoorontsteking of zelfs hersenvliesontsteking. Een oorontsteking geeft in ieder geval veel ongemak, en kan ook leiden tot ernstige complicaties als bijvoorbeeld doofheid of hersenverschijnselen.
De verschijnselen
Uw huisdier gedraagt zich anders; meestal zien we veel krabben aan het aangetaste oor en/of veel schudden met het hoofd. Vaak houden zij het hoofd schuin naar de aangetaste zijde. Sommige schuren met de kop over de grond of langs stoelen of de bank. Hoe ernstiger de ontsteking, hoe ernstiger de verschijnselen. Soms zijn er zelfs evenwichtsstoornissen, toevallen of dwangbewegingen. De oren kunnen rood, warm en gezwollen zijn. Soms zelfs overgevoelig. Uw huisdier ontwijkt aanraken van het hoofd, piept als u bij zijn/haar oren in de buurt komt met aaien. Er zit veel oorsmeer in de gehoorgang, waardoor dit ranzig ruikt. Soms is er zelfs groene pus te zien. Op de oorschelpen kunnen abcessen en zweren ontstaan.
De rand van de gehoorgang en de huid onder de gehoorgang kan bedekt zijn met kleverige, etterende afscheiding. Bij zeer ernstige gevallen zien we dat het oor dik wordt en bedekt raakt met knobbels.
De oorzaak
Waardoor raakt nu het evenwicht in het oor verstoord?
De belangrijkste factoren zijn:
De vorm van het oor: dieren met hangende en/of zeer harige oren hebben een verhoogde kans op oorontsteking
Een verhoogde vochtigheid; na zwemmen, maar ook bij broeierig weer kunnen bacteriën zich snel en makkelijk vermenigvuldigen.
Het oor kan geïrriteerd raken na een bepaalde behandeling, zoals bijvoorbeeld het al te enthousiast verwijderen van haren uit de gehoorgang, verwijderen van oorsmeer, het schoonmaken met natte wattenstaafjes of het gebruik van irriterende (huis-tuin en keuken) middeltjes in het oor
Een verminderde weerstand; zoals bij alle infectieziekten hebben dieren met een verminderde algehele weerstand een verhoogde kans op ontstekingen, dus ook op oorontsteking. Te denken is hierbij aan oude of juist jonge dieren.
De diagnose
Indien uw huisdier een of meerder van bovenstaande verschijnselen heeft is het raadzaam om een dierenarts te raadplegen. Deze kan naar alle waarschijnlijkheid een diagnose stellen. Tevens, en dit is nog veel belangrijker, dient hij te controleren of de trommelvliezen nog intact zijn. Dit is een absoluut vereiste voordat men medicijnen of oorcleaner in de gehoorgang druppelt. ALLES BEHALVE WATER IS GIFTIG voor het middenoor, en dat is bij een beschadigd trommelvlies vrij toegankelijk. Als de dierenarts niet kan zien of het trommelvlies intact is, komt dit doordat er teveel oorsmeer in de gehoorgang zit. Dit dient dan eerst verwijderd te worden door het oor grondig te spoelen met water (niet met oorcleaner, want we weten nog niet of het trommelvlies intact is!). Soms moet hiervoor de patiënt even onder narcose gebracht worden.
De behandeling
Zijn de trommelvliezen intact dan kan er met een therapie gestart worden. Bij een simpele oorontsteking kan men meestal volstaan met wat oorzalf en eventueel een oorcleaner. Is er ook sprake van een middenoorontsteking, dan zullen er ook antibioticumtabletten en eventueel pijnstillers bij komen. Komt de ontsteking regelmatig terug dan kan uw dierenarts overwegen om monsters uit de gehoorgang te nemen en hieraan laboratoriumonderzoek te doen. Bepaald kan dan worden welk organisme verantwoordelijk is voor de ontsteking, en waar het precies gevoelig voor is.
Wat kunt u verwachten?
Minder jeuk en schonere oren, al na enkele dagen. Krabben en schudden wordt minder, de geur neemt af.
De eerste dagen komt er meer vuil uit de oren. Eerst moet de overtollige hoeveelheid oorsmeer verwijderd worden. Conclusie
Oorontsteking: zo snel mogelijk behandelen
Een milde oorontsteking die onbehandeld blijft, kan ernstige complicaties hebben. Er kunnen chronische problemen ontstaan, er kan middenoorontsteking ontstaan, er kunnen zelfs hersenverschijnselen bij optreden. Al deze complicaties zijn natuurlijk een stuk moeilijker te behandelen. De dierenarts kan een (buiten)oorontsteking snel en doeltreffend behandelen, met de minste kans op complicaties. Het is af te raden en zelfs medisch gezien onjuist om zonder grondige inspectie van de trommelvliezen iets anders dan water in de gehoorgang te stoppen. Pas nadat de dierenarts dit heeft gecontroleerd kan men veilig medicijnen toedienen of met cleaner aan de slag gaan.